Θέλει την τριμερή με Ελλάδα και Κύπρο, άρχισε επαναπροσέγγιση με Τουρκία Λοξοκοιτάζει προς Άγκυρα το

Λευκωσία: Τηλεφωνική επικοινωνία είχαν χθες ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου και μεταξύ άλλων συζήτησαν και την επαναπροσέγγιση Τελ Αβίβ και Άγκυρας. Ο βρισκόμενος χθες στις Βρυξέλλες για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, Πρόεδρος Αναστασιάδης, είχε προγραμματισμένο τηλεφωνικό ραντεβού με τον Πρωθυπουργό Νετανιάχου, το οποίο απέκτησε περισσότερο ενδιαφέρον μετά τα όσα μεταδόθηκαν για συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός ήταν καθησυχαστικός και ανέφερε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πως η όποια προσέγγιση με την Τουρκία δεν επηρεάζει την Κύπρο, ούτε και τους κοινούς σχεδιασμούς Λευκωσίας και Τελ Αβίβ.

Είναι ξεκάθαρο πως σε αυτό το στάδιο δεν υπάρχει συμφωνία Ισραήλ και Τουρκίας και πως οι συζητήσεις επικεντρώνονται στις αποζημιώσεις που θα δοθούν στους Τούρκους για το επεισόδιο του Μαβί Μαρμαρά. Περαιτέρω στην ατζέντα είναι και το θέμα της Χαμάς, καθώς το Ισραήλ ζητά να περιορίσει τη δράση της Οργάνωσης αυτής σε τουρκικό έδαφος. Πληροφορίες αναφέρουν πως τα ενεργειακά δεν έχουν συζητηθεί, χωρίς ωστόσο αυτό να αποκλείεται να γίνει αργότερα εάν και εφόσον η προσέγγιση των δύο χωρών προχωρήσει. Είναι σαφές πως εάν τεθεί το θέμα της ενέργειας στην ατζέντα εκ των πραγμάτων θα βρεθεί και το ζήτημα της μεταφοράς αερίου με αγωγό μέσω Τουρκίας. Τούτο, όμως, για να γίνει, από τη στιγμή που θα περνά ο αγωγός από την κυπριακή ΑΟΖ, επιβάλλεται να υπάρξει συνεννόηση με τη Λευκωσία. Είναι δε προφανές πως σε περίπτωση που δεν υπάρξει λύση του Κυπριακού, η Λευκωσία θα βρεθεί υπό πίεση για «να μη χαλάσει την προοπτική αυτή». Πίεση που θα ασκείται από χώρες και εταιρείες. Είναι σαφές, όπως σημείωναν ενημερωμένες πηγές, πως η Κύπρος όπως και η Ελλάδα δεν εξυπηρετούνται από μια προσέγγιση Ισραήλ και Τουρκίας. Δεν μπορεί, σημείωναν οι ίδιες πηγές, ο κ. Νετανιάχου να θέλει να προχωρήσουν οι σχεδιασμοί της τριμερούς, που διαμορφώθηκαν μετά την κρίση στις σχέσεις του με τον Ερντογάν και ταυτόχρονα να συζητά επαναπροσέγγιση. Κοντολογίς, να θέλει και την πίτα σωστή και το σκύλο χορτάτο.

Πάντως, στην τηλεφωνική επικοινωνία του Προέδρου Αναστασιάδη με τον Πρωθυπουργό Νετανιάχου συζητήθηκε και η επικείμενη τριμερής σύνοδος κορυφής, Ελλάδος - Κύπρου - Ισραήλ, που θα πραγματοποιηθεί στις 28 Ιανουαρίου στη Λευκωσία. Οι Ισραηλινοί διαβεβαιώνουν πως δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν τη συνεργασία με Ελλάδα και Κύπρο, είναι ωστόσο πρόδηλο ότι χρειάζονται και την επαναπροσέγγιση με την Τουρκία.

Από την πλευρά της η Άγκυρα, βιώνοντας την αντιπαράθεση με τη Ρωσία και το στρίμωγμα που αισθάνεται, φαίνεται να αναζητεί διεξόδους με προσεγγίσεις ισχυρών κρατών, όπως είναι το Ισραήλ. Παρόλο που είναι φανερό πως μια πλήρης αποκατάσταση των σχέσεων με το Ισραήλ θα προκαλέσει άλλα προβλήματα στην Τουρκία με τους φανατικούς ισλαμιστές, αλλά και με τις αραβικές χώρες. Σημειώνεται ότι προχθές υπογράφηκε συμφωνία για να δημιουργηθεί στρατιωτική βάση της Τουρκίας στο Κατάρ.

«Δεν υπάρχει συμφωνία»

Όπως μεταδίδει το Κυπριακό Πρακτορείο από την Κωνσταντινούπολη, πηγές του πρωθυπουργικού γραφείου ανέφεραν πως τελική συμφωνία μεταξύ Τουρκίας - Ισραήλ δεν υπάρχει ακόμη, αλλά οι συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών συνεχίζονται θετικά. Η δήλωση αυτή έγινε καθώς στα τουρκικά ΜΜΕ μετέδιδαν χθες πως επιτεύχθηκε κατ' αρχήν συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών. Σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ, σύντομα θα υπάρξει υπογραφή της συμφωνίας και το Ισραήλ θα δώσει αποζημιώσεις στην Τουρκία. Οι πληροφορίες λένε ότι στο πλαίσιο της συμφωνίας η Τουρκία αποδέχτηκε να αποσύρει τις δικαστικές αγωγές εναντίον των στρατιωτικών του Ισραήλ αλλά και να περιορίσει τη δράση της Χαμάς στην Τουρκία. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται και η απέλαση του Σαλίχ Αρουρί της Χαμάς, ο οποίος ζει στην Τουρκία και μάλιστα στο παρελθόν είχε ταξιδέψει και με το ιδιωτικό αεροσκάφος του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν. Έπειτα από την υπογραφή της συμφωνίας αναμένεται να ακολουθήσει αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων των δύο χωρών. Σε σχέση με την ενέργεια αναφέρεται μια πιθανή συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών για το φυσικό αέριο και πως αρχές του 2020 μπορεί να φτάσουν στην Τουρκία 8-10 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου από το Ισραήλ.

Σημειώνεται πως η κρίση στις σχέσεις Τουρκίας - Ισραήλ ξεκίνησε στις 31 Μαΐου του 2010 όταν ο ισραηλινός στρατός επιτέθηκε στο τουρκικό πλοίο Μαβί Μαρμαρά που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στην Παλαιστίνη, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν εννέα Τούρκοι πολίτες. Παρόλο που ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ απολογήθηκε επισήμως στην Τουρκία το 2012, οι σχέσεις των δύο χωρών δεν ομαλοποιήθηκαν.

Λίμπερμαν: Καιροσκοπικές κινήσεις Τελ Αβίβ

ΟΙ συζητήσεις Ισραήλ-Τουρκίας αποτελούν θέμα συζήτησης στα ισραηλινά ΜΜΕ. Το ειδησεογραφικό portal walla news δημοσιεύει άρθρο γνώμης του Amir Tivon με τίτλο «Σίγουρα δεν είναι σύμπτωση η έγκριση του νομικού πλαισίου για το φυσικό αέριο και η επικείμενη συμφωνία με την Τουρκία» και υπότιτλο «Η έγκριση του νομικού πλαισίου [για το ΦΑ] αυξάνει τις πιθανότητες για επίτευξη συμφιλίωσης με την Τουρκία και επέκταση της συμμαχίας με Ελλάδα και Κύπρο. Ωστόσο, η διαφωνία σχετικά με το αίτημα του Ερντογάν για άρση "αποκλεισμού" της Γάζας μπορεί να περιπλέξει τη διαδικασία».

Το ειδησεογραφικό portal Arutz Sheva δημοσιεύει άρθρο με τίτλο «Σφοδρές επικρίσεις του Liberman για τις συνομιλίες Ισραήλ-Τουρκίας, τις οποίες χαρακτηρίζει ‘καιροσκοπικές’». «Ο πρώην Υπ.Εξ. τάσσεται εναντίον της διαδικασίας ομαλοποίησης, αναφερόμενος στον ισλαμισμό του Ερντογάν και στους δεσμούς του με τη Γάζα». Στο δημοσίευμα αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι ο Liberman απέρριψε τους ισχυρισμούς ότι η ομαλοποίηση [των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ] θα επιτρέψει στον Ερντογάν να αγοράσει φυσικό αέριο από το Ισραήλ, επισημαίνοντας ότι το Ισραήλ έχει ήδη προγραμματίσει αρκετές εξαγωγές για το ΦΑ, κυρίως προς την Ελλάδα και την Κύπρο.

Γράφει: Κώστας Βενιζέλος

Πηγή